Średnia miesięczna temperatura powietrza w prawie całej Polsce powinna mieścić się w normie wieloletniej z lat 1981-2010. Na północy kraju (Pomorzu Gdańskie i Środkowe, Warmia i Mazury, Suwalszczyzna) średnia temperatura może kształtować się powyżej normy. Miesięczna suma opadów atmosferycznych na przeważającym obszarze Polski najprawdopodobniej mieścić się będzie w normie. W centrum kraju (Mazowsze, Wielkopolska, Ziemia Łódzka, Kujawy, Lubelszczyzna) możliwa suma opadów powyżej normy.
Rys. 1. Prognoza średniej miesięcznej temperatury powietrza i miesięcznej sumy opadów atmosferycznych na maj 2021 r. dla wybranych miast w Polsce.
Tab. 1. Norma średniej temperatury powietrza i sumy opadów atmosferycznych dla maja z lat 1981-2010 dla wybranych miast w Polsce wraz z prognozą na maj 2021 r.
UWAGA! Aby poprawnie zinterpretować przedstawianą prognozę oraz zrozumieć pojęcia „poniżej normy”, „w normie” i „powyżej normy”, prosimy zapoznać się z Często Zadawanymi Pytaniami (FAQ).
Często Zadawane Pytania (FAQ)
Co oznaczają pojęcia „powyżej normy”, „poniżej normy” i „w normie”?
W IMGW-PIB, podobnie jak w innych ośrodkach meteorologicznych na całym świecie, średnią miesięczną temperaturę powietrza/miesięczną sumę opadów atmosferycznych dla danego miesiąca prognozuje się w odniesieniu do normy wieloletniej przyjmowanej za okres 1981-2010. Wartości średniej miesięcznej temperatury/miesięcznej sumy opadów z tego 30-letniego okresu sortuje się od najniższej do najwyższej, 10 najniższych wartości wyznacza średnią temperaturę/sumę opadów w klasie „poniżej normy”, 10 środkowych „w normie”, a 10 najwyższych „powyżej normy”.
Gdy przewidywana jest średnia temperatura/suma opadów:
* powyżej normy można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie cieplejszy/bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1981-2010,
* poniżej normy można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie chłodniejszy/bardziej suchy od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1981-2010,
* w normie można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie podobny do typowych 10 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1981-2010.
Jak interpretować (nie interpretować) pojęcia „powyżej normy” i „poniżej normy” w prognozach na maj?
Prognoza maja ze średnią temperaturą powietrza „powyżej normy” nie jest równoznaczna z tym, że występować będą np. dni z temperaturą maksymalną powyżej 25°C, a prognoza ze średnią „poniżej normy” np. dni z temperaturą minimalną poniżej 0°C. Jednocześnie prognoza średniej temperatury „poniżej normy” nie wyklucza pojawienia się dni z temperaturą maksymalną powyżej 25°C, a prognoza „powyżej normy” dni z temperaturą minimalną poniżej 0°C. Należy pamiętać, że prognozowana średnia temperatura odnosi się do średniej temperatury całego miesiąca, do temperatury notowanej zarówno za dnia, jak i w nocy. Prognoza majowej sumy opadów „powyżej normy” nie oznacza, że zdarzać się będą intensywne opady deszczu i silne burze, równocześnie prognoza “poniżej normy” nie odrzuca możliwości wystąpienia takich zjawisk. Prognozowana suma opadów odnosi się do sumy opadów ze wszystkich dni w miesiącu. W prognozach nie jest określany rodzaj opadu (śnieg lub deszcz).
Jakie modele prognostyczne wykorzystuje IMGW-PIB do opracowywania prognoz długoterminowych?
Opracowując końcową prognozę miesięczną, IMGW-PIB wykorzystuje własne autorskie modele IMGW-Reg i IMGW-Bayes oraz wyniki modeli NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) i ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts).
Dlaczego prognozy długoterminowe obarczone są dużą niepewnością i mogą się od siebie różnić?
Pomimo coraz większej mocy obliczeniowej superkomputerów i szerokiej wiedzy o procesach pogodowych, wciąż nie można uniknąć błędów i różnic w prognozach na tak długi okres w przyszłość. Wynikają one zarówno z ryzyka wystąpienia nagłych (często lokalnych) zjawisk meteorologicznych, które mogą zaburzyć prognozowane procesy pogodowe, jak i z samej różnorodności wykorzystywanych w modelach prognostycznych założeń fizycznych oraz równań matematycznych i statystycznych. Nie jest możliwy dokładniejszy opis przewidywanej pogody z tak dużym wyprzedzeniem. Należy pamiętać, że prognoza jest orientacyjna, ma charakter eksperymentalny i dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego.
Opracowano w Zakładzie Analiz Meteorologicznych i Prognoz Długoterminowych Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB
