12/07/2021

Warunki termiczne i pluwialne w Polsce w czerwcu 2021 roku

TEMPERATURA POWIETRZA

Średnia obszarowa temperatura powietrza w czerwcu 2021 r. wyniosła 19,3°C i była o 2,5°C wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1991-2020). Tegoroczny czerwiec należy zaliczyć do miesięcy ekstremalnie ciepłych. Najcieplejszymi regionami Polski były zachodnie części Pasa Pojezierzy i Nizin (średnia obszarowa temperatura 19,9°C), najchłodniejszym zaś Sudety (18,0°C). Warunki termiczne we wszystkich regionach sklasyfikowano jako ekstremalnie ciepłe.

czerwiec 2021 temperatura

Według klasyfikacji rangowej średniej temperatury miesięcznej, obejmującej okres od 1951 r., czerwiec 2021 r. plasuje się na 2. pozycji. Był to drugi najcieplejszy czerwiec w XXI wieku (różnica między najcieplejszym czerwcem 2019 r. wyniosła 1,1°C). Najniższą średnią temperaturą obszarową charakteryzował się ten miesiąc w 1984 r. (14,0°C).

czerwiec 2021 klasyfikacja

Przestrzenne zróżnicowanie temperatury powietrza w czerwcu pokazuje, że wartość średniej miesięcznej temperatury powietrza na całym obszarze Polski (poza regionami górskimi) wyniosła powyżej 15°C (próg termicznego lata). Najchłodniejszymi regionami były Sudety i Karpaty, najcieplejszymi – zachodnia i północno-zachodnia część Kotliny Sandomierskiej (średnia miesięczna powyżej 20°C), centralna część Mazowsza, Pojezierze Wielkopolskie, Nizina Wielkopolska, Pojezierze Lubuskie, okolice Zielonej Góry i północna część Niziny Śląskiej.

Wskaźnik anomalii, tj. odchyleń od wartości wieloletnich średnich miesięcznych z okresu 1991-2020, zawierał się granicach od 0,0°C do 4,0°C. Na większości obszaru kraju anomalie wyniosły od 2,0°C do 4,0°C. Najniższe wartości anomalii temperatury (od 0,0°C do 2,0°C) odnotowano na obszarze zachodniej części Pasa Wyżyn, na Podkarpaciu i w części Karpat oraz Sudetów.

Najwyższą temperaturę powietrza (36,1°C) odnotowano 20 czerwca w Słubicach (informacja dotyczy jedynie stacji synoptycznych). Najcieplejsze dni miesiąca zanotowano na większości stacji między 20 a 25 czerwca. Jedynie w górach wystąpiły temperatury ujemne – 1 czerwca na Kasprowym Wierchu (–1,9°C) i 13 czerwca na Śnieżce (–0,6°C). Na pozostałych stacjach absolutne minima temperatury powietrza były dodatnie, zawierały się między 1,1°C w Kozienicach (1.06) a 10,5°C w Zielonej Górze (13.06).
Przestrzenny rozkład wartości kwantyla 95% temperatury maksymalnej cechuje niemalże południkowy rozkład – wielkości zmniejszają się z zachodu ku wschodowi (poza Sudetami i Karpatami). Z kolei przestrzenny rozkład wartości kwantyla 5% temperatury minimalnej wykazuje szereg regionalnych cech poszczególnych krain geograficznych. Mapy ryzyka odnośnie zarejestrowanych najniższych i najwyższych wartości temperatury powietrza w czerwcu pozwalają stwierdzić, że miniony czerwiec był miesiącem ekstremalnym termicznie (więcej na klimat.imgw.pl w zakładce „Analizy klimatyczne/Ryzyko termiczne”).

W czerwcu średnie dobowe wartości temperatury powietrza układały się zasadniczo w pasie pomiędzy kwantylem 10% a średnią dobowych wieloletnich wartości tego elementu. Wyraźnie widoczny jest epizod fali ciepła w pierwszej połowie drugiej dekady miesiąca, między 16 a 21 czerwca (więcej na stronie klimat.imgw.pl w zakładce Analizy klimatyczne/Zmienność). Dodatkowo warto podkreślić, że w okresie wspomnianej fali ciepła absolutne minimum temperatury powietrza (występujące z zasady między przed godziną 4 rano w okresie letnim) nie spadło poniżej 20°C. Najcieplejszą noc odnotowano 23 czerwca w Lęborku (absolutne minimum temperatury powietrza 23,7°C).
Temperatura powietrza w czerwcu 2021 r. utrwaliła występujący od szeregu lat silny wzrostowy trend temperatury powietrza na obszarze Polski. Tylko od 1951 r. wzrost temperatury w tym miesiącu szacowany jest na 1,5°C.

anomalia temperatura

Wartość współczynnika trendu jest zróżnicowana w poszczególnych regionach klimatycznych kraju. Najsilniejszy wzrost temperatury powietrza w czerwcu (nieco ponad 2,3°C) występuje na obszarze Karpat, najsłabszy – w Pasie Pojezierzy (nieco ponad 1,1°C).

OPADY ATMOSFERYCZNE

Obszarowo uśredniona suma opadu atmosferycznego w czerwcu w Polsce wyniosła 52,7 mm, co stanowiło 83,6% normy dla tego miesiąca określonej na podstawie pomiarów w latach 1991-2020. Według klasyfikacji Kaczorowskiej miniony czerwiec należy zaliczyć do miesięcy suchych (praktycznie w pobliżu granicy z klasą bardzo suchych).

klasyfikacja opady

Według klasyfikacji rangowej średniej obszarowej sumy opadów, obejmującej okres od 1951 r., czerwiec 2021 r. plasuje się na 44 pozycji. Najbardziej zasobny w opady był czerwiec w 2009 r. (ze średnią sumą 121,89 mm), najmniej – w 1976 r. (zaledwie 34,7 mm).

Czerwiec 2021 roku charakteryzował się silnym przestrzennym zróżnicowaniem warunków pluwialnych na obszarze całego kraju. Najniższe opady, o sumach miesięcznych poniżej 20 mm, wystąpiły w środkowej części Pana Pobrzeży i Wybrzeży, a także w przylegających do niej obszarach Pojezierzy (między stacjami Koszalin-Ustka-Łeba-Lębork-Chojnice) i w rejonie Płocka. Najwyższe miesięczne sumy opadów odnotowano w Zielonej Górze i okolicy. Opady w czerwcu zawierały się w przedziale 40-190% normy wieloletniej (1991-2020).

mapy opady czerwiec 2021

Skumulowane sumy opadów atmosferycznych (od stycznia 2020 r.) na poszczególnych stacjach obrazują sytuację w zakresie zasilania opadowego. Widać, że na niektórych stacjach skumulowany deficyt opadu jest niezwykle wysoki (np. Szczecin i Płock) i wynosi od 100 mm do 200 mm. Taka sytuacja, wraz z wysokimi temperatura, wskazuje na możliwość rozwoju suszy glebowej. Na przedstawionych wykresach widać wyraźnie gwałtowne i wydajne opady, które wystąpiły w wielu miejscach w końcu czerwca, powodując lokalne, szybkie powodzie (np. Szczecin i Poznań).

Skumulowana liczba dni z opadem (liczona od 1 stycznia 2020 r.) na większości stacji była zgodna z normą, chociaż na niektórych przekraczała ją w granicy do 10-12%, a na innych była niższa od normy o maksymalnie 10 dni.
Jeśli spojrzymy na przebieg opadów od 2011 r., można zauważyć pogłębiające się w wielu miejscach deficyty. Tak długotrwały proces może skutkować istotnymi, negatywnymi zmianami dotyczącymi ilościowych (ale również jakościowych) charakterystyk zasobów wód (powierzchniowych i gruntowych) w okolicy stacji opadowych rejestrującej coraz mniejsze opady atmosferyczne. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w Klimatycznym Bilansie Wodnym. Jego przestrzenny rozkład obrazuje utratę wilgoci niemalże z powierzchni całego kraju. Straty na wielu obszarach przekraczają 80 mm, co jest równoważne lub zbliżone do wartości miesięcznych sum opadów w tych miejscach w lipcu i w sierpniu, najbardziej zasobnych opadowo miesiącach w roku.

Klimatyczny Bilans Wodny (różnica pomiędzy wysokością opadów a parowaniem potencjalnym) w czerwcu 2021 roku.

Klimatyczny Bilans Wodny (różnica pomiędzy wysokością opadów a parowaniem potencjalnym) w czerwcu 2021 roku.

Informacje o Przetwarzaniu Danych Osobowych

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa dalej „IMGW-PIB”, jako administrator w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) dalej „RODO”, stosownie do postanowień RODO, informuje: Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iodo@imgw.pl Pani/Pana dane osobowe mogą być przetwarzane w celu: Wypełnienia obowiązków prawnych, wynikających z obowiązujących przepisów prawa, a w szczególności: a. z ustawy o instytutach badawczych, b. z ustawy Prawo wodne, c. z ustawy Prawo zamówień publicznych, d. z ustawy dostępie do informacji publicznej, e. z ustawy Kodeks pracy, f. z ustawy Prawo lotnicze, g. z ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego, h. z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, i. z ustawy o Narodowym Centrum Nauki, (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit. c oraz e RODO); Realizacji umów której stroną jest Pani/Pan, lub do podjęcia działań na żądanie Pani/Pana, przed zawarciem umów (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit b RODO); Wynikającym z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora (realizacja praw wynikających z roszczeń odszkodowawczych wynikających z czynów niedozwolonych), (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit f RODO); W zakresie i celu określonym w treści wcześniej udzielonej Panią/ Pana zgody (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit. a RODO). Odbiorcą Pani/Pana danych osobowych mogą być organy władzy publicznej oraz podmioty wykonujące zadania publiczne lub działające na zlecenie organów władzy publicznej, w zakresie i w celach, które wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa, podmioty kontrolujące administratora, podmioty finansujące administratora, strony umów z administratorem. Dane będą przechowywane do czasu cofnięcia zgody na ich przetwarzanie. W zakresie, określonym w pkt2.1 (art. 6 ust. 1 lit c oraz e RODO) dane będą przechowywane przez okres niezbędny do realizacji wskazanych tam celów przetwarzania. W przypadkach, o których mowa w pkt2.2 (art. 6 ust. 1 lit. b RODO) dane będą przechowywane co najmniej do chwili wykonania umowy i upływu okresu przedawnienia roszczeń oraz zobowiązań podatkowych z nią związanych, a w przypadkach, o których mowa w pkt2.3 (art. 6 ust. 1 lit. f RODO) - do czasu przedawnienia roszczeń. W związku z przetwarzaniem Pani/Pana danych osobowych przysługują Pani/Panu następujące uprawnienia: Prawo dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych; Prawo do żądania sprostowania (poprawiania) danych osobowych – w przypadku, gdy dane są nieprawidłowe lub niekompletne; Prawo do żądania usunięcia danych osobowych (tzw. prawo do bycia zapomnianym), w przypadku, gdy: a. dane nie są już niezbędne do celów, dla których były zebrane lub w inny sposób przetwarzane, b. osoba, której dane dotyczą, wniosła sprzeciw wobec przetwarzania danych osobowych, c. osoba, której dane dotyczą wycofała zgodę na przetwarzanie danych osobowych, która jest podstawą przetwarzania danych i nie ma innej podstawy prawnej przetwarzania danych, d. dane osobowe przetwarzane są niezgodnie z prawem, e. dane osobowe muszą być usunięte w celu wywiązania się z obowiązku wynikającego z przepisów prawa; Prawo do żądania ograniczenia przetwarzania danych osobowych – w przypadku, gdy: a. osoba, której dane dotyczą kwestionuje prawidłowość danych osobowych, b. przetwarzanie danych jest niezgodne z prawem, a osoba, której dane dotyczą, sprzeciwia się usunięciu danych, żądając w zamian ich ograniczenia, c. administrator nie potrzebuje już danych dla swoich celów, ale osoba, której dane dotyczą, potrzebuje ich do ustalenia, obrony lub dochodzenia roszczeń, d. osoba, której dane dotyczą, wniosła sprzeciw wobec przetwarzania danych, do czasu ustalenia czy prawnie uzasadnione podstawy po stronie administratora są nadrzędne wobec podstawy sprzeciwu; Prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych – w przypadku, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki: a. zaistnieją przyczyny związane z Pani/Pana szczególną sytuacją, w przypadku przetwarzania danych na podstawie zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej przez Administratora, b. przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez Administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności, gdy osoba, której dane dotyczą jest dzieckiem. Ponadto: W przypadku, gdy przetwarzanie danych osobowych odbywa się na podstawie zgody osoby na przetwarzanie danych osobowych (art. 6 ust. 1 lit a RODO), przysługuje Pani/Panu prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie Pani/ Pana zgody przed jej wycofaniem. W przypadku uznania, iż przetwarzanie przez Administratora Pani/Pana danych osobowych narusza przepisy prawa przysługuje Pani/Panu prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest obowiązkowe, w sytuacji, gdy przesłankę przetwarzania danych osobowych stanowi przepis prawa. Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest dobrowolne, ale konieczne do zawarcia między stronami umowy, w sytuacji, gdy przesłankę przetwarzania stanowi Państwa wniosek o zawarcie umowy, W przypadku gdy przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, podanie danych osobowych administratorowi jest dobrowolne. Pani/Pana dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany i będą profilowane. Newsletter klauzule Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez IMGW-PIBz siedzibą w Warszawie, przy ul. Podleśnej 61 moich danych osobowych (tj. danych podanych w Formularzu Rejestracyjnym) w celu otrzymywania Newslettera.
Akceptuję i przechodzę do serwisu