09/10/2020

Podsumowanie termiczne i opadowe września 2020 roku

Średnia obszarowa temperatura powietrza we wrześniu 2020 roku w Polsce wynosiła 15,1°C i była aż o 1,8°C wyższa od średniej wieloletniej wartość temperatury dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1981-2010). Wg kwantylowej klasyfikacji warunków termicznych wrzesień 2020 roku zaliczyć należy do miesięcy bardzo ciepłych biorąc pod uwagę średnią dla Polski

TEMPERATURA POWIETRZA

Średnia obszarowa temperatura powietrza we wrześniu 2020 r. wyniosła 15,1°C i była aż o 1,8°C wyższa od średniej wieloletniej wartości temperatury dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1981-2010). Tegoroczny wrzesień należy uznać za miesiąc bardzo ciepły, biorąc pod uwagę średnią dla Polski. Najcieplejszym regionem było, podobnie jak w lipcu i w sierpniu br., Podkarpacie, gdzie średnia obszarowa temperatura wyniosła 15,4°C i była o 1,8°C wyższa od tzw. normy wieloletniej. Najchłodniejszym regionem były ponownie Sudety (średnia temperatura 13,6°C, wyższa o 1,0°C od normy wieloletniej). Warunku termiczne w Pasie Pobrzeży i Wybrzeży oraz na Pojezierzach sklasyfikowano jako anomalnie ciepłe, na pozostałym obszarze kraju – jako bardzo ciepłe.

Według klasyfikacji rangowej średniej temperatury miesięcznej, obejmującej okres od 1951 r., wrzesień 2020 r. plasuje się na pozycji 8-9, a biorąc pod uwagę tylko XXI wiek – na pozycji 4-5. Najwyższą średnią temperaturą charakteryzował się ten miesiąc w 2006 r. (16,0°C ), a najniższą w 1996 r. (10,4°C).

Analiza danych z poszczególnych stacji pomiarowych wskazuje na przestrzenne zróżnicowanie temperatury we wrześniu. Wartość średniej miesięcznej temperatury powietrza na całym obszarze Polski, poza stacjami wysokogórskimi, przekraczała 14°C; na wielu stacjach przekroczyła 15°C, tj. próg termicznego lata. Najcieplej było w Zielonej Górze (średnia miesięczna16,1°C), najchłodniej w górach – Kasprowy Wierch: 7,2°C, Śnieżka: 7,8°C.

Wskaźnik anomalii, tj. odchyleń od wartości wieloletnich średnich miesięcznych z okresu 1981-2010, zawierał się między 0,1°C a +3,0°C, a największe anomalie wystąpiły na wschodzie kraju oraz Ziemi Lubuskiej.

Najwyższą temperaturę powietrza (31,1°C) odnotowano 15 września w Słubicach. Na Śnieżce miesięczne maksimum (18,6°C) wystąpiło 14 września, na Kasprowym Wierchu dzień później termometr wskazywał 17,9°C. W całym kraju okres od 14 do 16 września był najcieplejszy. Z kolei najniższe wartości temperatury odnotowano między 18 i 20 września – od 0,5°C w Pile do 9,6°C w Helu. W tych dniach na trzech stacjach wystąpiły temperatury ujemne: Śnieżka (–1,7°C), Kasprowy Wierch (–1,3°C), Jelenia Góra (–0,5°C).
Prawdopodobieństwo przekroczenia zarejestrowanych na poszczególnych stacjach synoptycznych największych w miesiącu wartości temperatury powietrza w całym kraju było rzędu 2% i mniej.

Na ponad 80% stacji w Polsce najwyższe zarejestrowane we wrześniu temperatury powietrza charakteryzowały się tzw. czasem powrotu zbliżonym do 10 lat (wystąpienie raz na 10 lat); w przypadku ośmiu stacji ten czas powrotu był zbliżony do 20 lat a w przypadku Słubic wynosił aż 40 lat.
Przestrzenny rozkład wartości kwantyla 95% temperatury maksymalnej pokazuje, że najcieplejszym regionem była zachodnio-południowa Polski (dokładniej obszar między Słubicami – Poznaniem – Lesznem – Legnicą a zachodnią granica Polski), a spadek wartości tego elementu następował praktycznie jednostajnie we wszystkich kierunkach w miarę oddalania się od wspomnianego obszaru.

Przestrzenny rozkład wartość kwantyla 5% dobowej temperatury minimalnej cechował się na obszarze całego kraju silnym przestrzennym zróżnicowaniem. Najcieplejsze noce i poranki występowały na północy kraju oraz między Gorzowem Wielkopolskim a Zieloną Górą

We wrześniu średnie dobowe wartości temperatury powietrza układały się w pasie pomiędzy średnimi dobowymi wartościami wieloletnimi temperatury powietrza a wartościami kwantyla 90% tego elementu. Na szeregu stacji wystąpiły pojedyncze epizody, w czasie których średnia dobowa temperatura powietrza była powyżej progu określonego przez kwantyl 90%, jednak epizody te trwały, podobnie jak w sierpniu, co najwyżej 3-4 dni, nie można zatem mówić, że spełnione zostały kryteria występowania fal ciepła. W analogiczny sposób układała się zmienność dobowych wartości temperatury maksymalnej, chociaż w przypadku tego elementu odnotowano pojedyncze przypadku wystąpienia dobowej temperatury powietrza o wartości poniżej kwantyla 10%.

Temperatura powietrza we wrześniu 2020 r. utrwaliła silny wzrostowy trend temperatury powietrza na obszarze Polski. Tylko od 1951 roku wzrost temperatury w tym miesiącu szacowany jest na blisko 1,3°C.

Wartość współczynnika trendu jest zróżnicowana w poszczególnych regionach klimatycznych kraju. Najsilniejszy wzrost temperatury powietrza występuje w północnej części Polski – od 1,3°C w Pasie Pobrzeży oraz na obszarze Nizin do aż 1,4°C na obszarze Pojezierzy.
Średnia 30-letnia (1991-2020) wartość temperatury powietrza we wrześniu dla obszaru całej Polski wyniosła 13,8°C i jest wyższa aż o 0,5°C od średniej dla poprzedniego okresu normalnego 1981-2010. Wartość ta jest o 0,7°C wyższa od wartości, jaka charakteryzowała temperaturę we wrześniu w tzw. okresie normalnym WMO (1961-1990).

OPADY ATMOSFERYCZNE

Wrzesień 2020 roku cechował się, podobnie jak wcześniej sierpień, istotnym zróżnicowaniem warunków pluwialnych na obszarze kraju. Na szeregu stacji, zlokalizowanych głównie w pasie Wybrzeża i Pobrzeży oraz w północnej części pasa Pojezierzy, opady były niewielkie. Poza tym obszarem na wielu stacjach pomiarowych IMGW-PIB notowano opady o znacznych sumach, mające charakter epizodyczny lub kilkudniowy.

Trwający od początku 2019 r. problem z zasilaniem opadowym utrzymuje się. Skumulowany deficyt opadów nadal jest wysoki, w niektórych miejscach utrzymuje się na poziomie 250 mm już od stycznia 2019 roku. Stacjami o największym deficycie opadów są m.in. Płock, Słubice, Tarnów, Wieluń.

Na wielu stacjach duży deficyt opadów utrzymuje się od stycznia 2011 r., z wartościami tego wskaźnika przekraczającymi już jednoroczną normę opadową. Opady we wrześniu 2020 r. w żaden sposób nie poprawiły tej sytuacji.

https://imgw.pl/wydarzenia/podsumowanie-termiczne-i-opadowe-wrzesnia-2020-roku


Opracowanie: prof. Mirosław Miętus
Na podstawie materiałów przygotowanych przez zespół: D. Czekierda, A. Wypych, A. Chodubska, M. Marosz, D. Biernacik

Informacje o Przetwarzaniu Danych Osobowych

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa dalej „IMGW-PIB”, jako administrator w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) dalej „RODO”, stosownie do postanowień RODO, informuje: Dane kontaktowe Inspektora Ochrony Danych: iodo@imgw.pl Pani/Pana dane osobowe mogą być przetwarzane w celu: Wypełnienia obowiązków prawnych, wynikających z obowiązujących przepisów prawa, a w szczególności: a. z ustawy o instytutach badawczych, b. z ustawy Prawo wodne, c. z ustawy Prawo zamówień publicznych, d. z ustawy dostępie do informacji publicznej, e. z ustawy Kodeks pracy, f. z ustawy Prawo lotnicze, g. z ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego, h. z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, i. z ustawy o Narodowym Centrum Nauki, (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit. c oraz e RODO); Realizacji umów której stroną jest Pani/Pan, lub do podjęcia działań na żądanie Pani/Pana, przed zawarciem umów (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit b RODO); Wynikającym z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora (realizacja praw wynikających z roszczeń odszkodowawczych wynikających z czynów niedozwolonych), (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit f RODO); W zakresie i celu określonym w treści wcześniej udzielonej Panią/ Pana zgody (podstawa prawna: art. 6 ust. 1 lit. a RODO). Odbiorcą Pani/Pana danych osobowych mogą być organy władzy publicznej oraz podmioty wykonujące zadania publiczne lub działające na zlecenie organów władzy publicznej, w zakresie i w celach, które wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa, podmioty kontrolujące administratora, podmioty finansujące administratora, strony umów z administratorem. Dane będą przechowywane do czasu cofnięcia zgody na ich przetwarzanie. W zakresie, określonym w pkt2.1 (art. 6 ust. 1 lit c oraz e RODO) dane będą przechowywane przez okres niezbędny do realizacji wskazanych tam celów przetwarzania. W przypadkach, o których mowa w pkt2.2 (art. 6 ust. 1 lit. b RODO) dane będą przechowywane co najmniej do chwili wykonania umowy i upływu okresu przedawnienia roszczeń oraz zobowiązań podatkowych z nią związanych, a w przypadkach, o których mowa w pkt2.3 (art. 6 ust. 1 lit. f RODO) - do czasu przedawnienia roszczeń. W związku z przetwarzaniem Pani/Pana danych osobowych przysługują Pani/Panu następujące uprawnienia: Prawo dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych; Prawo do żądania sprostowania (poprawiania) danych osobowych – w przypadku, gdy dane są nieprawidłowe lub niekompletne; Prawo do żądania usunięcia danych osobowych (tzw. prawo do bycia zapomnianym), w przypadku, gdy: a. dane nie są już niezbędne do celów, dla których były zebrane lub w inny sposób przetwarzane, b. osoba, której dane dotyczą, wniosła sprzeciw wobec przetwarzania danych osobowych, c. osoba, której dane dotyczą wycofała zgodę na przetwarzanie danych osobowych, która jest podstawą przetwarzania danych i nie ma innej podstawy prawnej przetwarzania danych, d. dane osobowe przetwarzane są niezgodnie z prawem, e. dane osobowe muszą być usunięte w celu wywiązania się z obowiązku wynikającego z przepisów prawa; Prawo do żądania ograniczenia przetwarzania danych osobowych – w przypadku, gdy: a. osoba, której dane dotyczą kwestionuje prawidłowość danych osobowych, b. przetwarzanie danych jest niezgodne z prawem, a osoba, której dane dotyczą, sprzeciwia się usunięciu danych, żądając w zamian ich ograniczenia, c. administrator nie potrzebuje już danych dla swoich celów, ale osoba, której dane dotyczą, potrzebuje ich do ustalenia, obrony lub dochodzenia roszczeń, d. osoba, której dane dotyczą, wniosła sprzeciw wobec przetwarzania danych, do czasu ustalenia czy prawnie uzasadnione podstawy po stronie administratora są nadrzędne wobec podstawy sprzeciwu; Prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych – w przypadku, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki: a. zaistnieją przyczyny związane z Pani/Pana szczególną sytuacją, w przypadku przetwarzania danych na podstawie zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej przez Administratora, b. przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez Administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności, gdy osoba, której dane dotyczą jest dzieckiem. Ponadto: W przypadku, gdy przetwarzanie danych osobowych odbywa się na podstawie zgody osoby na przetwarzanie danych osobowych (art. 6 ust. 1 lit a RODO), przysługuje Pani/Panu prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie Pani/ Pana zgody przed jej wycofaniem. W przypadku uznania, iż przetwarzanie przez Administratora Pani/Pana danych osobowych narusza przepisy prawa przysługuje Pani/Panu prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest obowiązkowe, w sytuacji, gdy przesłankę przetwarzania danych osobowych stanowi przepis prawa. Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest dobrowolne, ale konieczne do zawarcia między stronami umowy, w sytuacji, gdy przesłankę przetwarzania stanowi Państwa wniosek o zawarcie umowy, W przypadku gdy przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, podanie danych osobowych administratorowi jest dobrowolne. Pani/Pana dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany i będą profilowane. Newsletter klauzule Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez IMGW-PIBz siedzibą w Warszawie, przy ul. Podleśnej 61 moich danych osobowych (tj. danych podanych w Formularzu Rejestracyjnym) w celu otrzymywania Newslettera.
Akceptuję i przechodzę do serwisu