TEMPERATURA POWIETRZA
Średnia obszarowa temperatura powietrza w lutym 2023 r. wyniosła w Polsce 1,5°C i była o 1,6 stopnia wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1991-2020). Tegoroczny luty należy zaliczyć do miesięcy lekko ciepłych. Najcieplejszym regionem Polski był Pas Wybrzeży i Pobrzeży Południowobałtyckich, gdzie średnia obszarowa temperatura powietrza (2,3°C) była o 1,5 stopnia wyższa od normy, a warunki termiczne sklasyfikowano jako lekko ciepłe. Najchłodniejszym regionem były Karpaty – tam średnia temperatura powietrza wyniosła 0,2°C.
Według klasyfikacji rangowej średniej temperatury miesięcznej, obejmującej okres od 1951 r., luty 2023 r. plasuje się na 17. pozycji. Był to ósmy najcieplejszy luty w XXI wieku (chłodniejszy o 3,4 stopnia od najcieplejszego lutego 1990 r.). Najchłodniejszy luty od początku II połowy XX wieku wystąpił w 1956 r., kiedy średnia obszarowa temperatura powietrza wyniosła –11,4°C.
Przestrzenne zróżnicowanie temperatury powietrza w lutym pokazuje, że wartości średniej miesięcznej temperatury powietrza były na większości obszaru kraju dodatnie i malały z południowego zachodu ku północnemu wschodowi. Wartości ujemne wystąpiły tylko w szczytowych partiach pasm górskich (Kasprowy Wierch –7,5°C, Śnieżka –5,2°C), a także w Zakopanem (–2,1°C).
Wskaźnik anomalii, tj. odchyleń od wartości wieloletnich średnich miesięcznych z okresu 1991-2020, zawierał się w granicach od 1,5°C do 2,5°C.
Najwyższą wartość temperatury powietrza (13,5°C) odnotowano 23 lutego w Jeleniej Górze (informacja dotyczy jedynie stacji synoptycznych). Na stacjach w Legnicy i we Wrocławiu najcieplej było w dniach 17-18 lutego (13,3°C). Najniższą temperaturę powietrza poza stacjami wysokogórskimi zanotowano 7 lutego w Zakopanem (–17,7°C) oraz 17 lutego w Bielsku Białej (–14,1°C). Na Śnieżce najchłodniej było 5 lutego (–14,5°C), a na Kasprowym Wierchu 5 lutego (–19,0°C). Najniższe wartości temperatury w lutym wystąpiły w Polsce na większości stacji w drugiej pentadzie miesiąca
W przestrzennym rozkładzie wartości kwantyla 95% widoczny był, malejący z południowego zachodu na północny wschód, gradient temperatury maksymalnej; wartości kwantyla były dodatnie na całym obszarze kraju i zawierały się między 5 a 15°C. Natomiast przestrzenny rozkład kwantyla 5% temperatury minimalnej był bardziej zróżnicowany i wartości tego kwantyla były a całym obszarze Polski ujemne.
W lutym średnie dobowe wartości temperatury powietrza były przez niemalże cały miesiąc wyższe od średnich wartości wieloletnich, a w pierwszej połowie trzeciej dekady miesiąca zbliżone od wartości kwantyla 95% (wyznaczonymi na podstawie pomiarów w latach 1991-2020).
Występujący od szeregu lat silny wzrostowy trend temperatury powietrza na obszarze Polski był w lutym 2023 r. kontynuowany. Tylko od 1951 r. wzrost temperatury w tym miesiącu szacowany jest na 3,72°C.
Wartość współczynnika trendu jest zróżnicowana w poszczególnych regionach klimatycznych kraju, jednak we wszystkich regionach odnotowuje się bardzo silny wzrost temperatury.
OPADY ATMOSFERYCZNE
Obszarowo uśredniona suma opadu atmosferycznego w lutym 2023 r. wyniosła w Polsce 40,3 mm i była o 8,7 mm wyższa od normy dla tego miesiąca określonej na podstawie pomiarów w latach 1991-2020. Wg klasyfikacji Kaczorowskiej miniony luty należy zaliczyć do miesięcy bardzo wilgotnych (128 proc. normy).
Według klasyfikacji rangowej średniej obszarowej sumy opadów, obejmującej okres od 1966 r., luty 2023 r. plasuje się na 17. pozycji. Najbardziej zasobny w opady był luty 2020 r. (ze średnią sumą 59,3 mm), najmniej – w 1976 r. (zaledwie 4,7 mm).
Sumy opadów w lutym 2023 r. wyniosły od poniżej 20 mm w okolicy Kłodzka do ponad 80 mm w południowo-wschodniej Polsce, a ich rozkład przestrzenny był silnie zróżnicowany. Na zdecydowanej większości obszaru kraju wysokości opadów przekroczyły normę wieloletnią (1991-2020) lub były do niej zbliżone. Opady poniżej normy wystąpiły na obszarze delty Wisły, w całej Kotlinie Kłodzkiej, a także okolicach Raciborza.
Zmienność skumulowanej sumy opadów atmosferycznych na obszarze kraju pokazuje, że wysokość opadów przez cały lutym 2023 r. układała się powyżej normy wieloletniej, w okolicach wartości kwantyla 95%.
Wysokość opadów atmosferycznych w lutym charakteryzuje się dużą zmiennością z roku na rok, ale widoczny jest trend wzrostowy. Od 1951 r. wysokość opadów w lutym zwiększyła się o blisko 4 mm, co odpowiada 12 proc. normy z lat 1991-2020.
Opracował prof. dr hab. M. Miętus
Na podstawie materiałów przygotowanych przez zespół:
mgr D. Biernacik, mgr A. Chodubska, dr M. Marosz
Do pobrania:
https://imgw.pl/sites/default/files/2023-03/imgw_0314-charakterystyka-elementow-klimatu-w-polsce-w-lutym-2023-r.pdf
