Przyczyną bardzo dynamicznej sytuacji hydrologicznej, która miała miejsce w Polsce w lipcu 2025 roku, były bardzo aktywne układu niskiego ciśnienia przemieszczające się z południa Europy w kierunku naszego kraju. Spowodowały one niezwykle intensywne opady atmosferyczne powodujące niebezpieczne wzrosty stanu wody w rzekach. Dodatkowym zagrożeniem było spiętrzenie wód morskich u wybrzeży Polski. Pomimo tych uwarunkowań, wydawane przez IMGW-PIB prognozy i ostrzeżenia hydrologiczne okazały się trafne.
🟦 Sytuacja hydrologiczna w Polsce w okresie 7-18 lipca 2025 r.
W pierwszej połowie lipca 2025 r. wystąpiły intensywne opady ciągłe, lokalnie z burzami. Największe sumy dobowe, przekraczające 50 mm, a punktowo 100 mm, notowano w dniach 8-9 oraz 13 lipca. Maksymalny dobowy opad (106,3 mm) zarejestrowano 8 lipca w Poroninie (zlewnia górnego Dunajca) i Ruszkowicach (zlewnia Radomki).
Na wielu rzekach, szczególnie w południowo-wschodniej Polsce, obserwowano gwałtowne wzrosty stanów wody, miejscowe przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych oraz lokalne podtopienia i powodzie błyskawiczne. Najtrudniejsza sytuacja dotyczyła dorzecza Wisły, gdzie regularnie, co 3 godziny, wydawano komunikaty hydrologicze.
W okresie 7-18 lipca br.:
- Najwyższe dobowe wzrosty stanu wody, powyżej 100 cm, zanotowano w południowej Polsce na górnej Wiśle i jej dopływach (14 profili hydrologicznych) i na Odrze na odcinku Wrocław – ujście Baryczy (2 profile); maksymalny dobowy wzrost wystąpił 10 lipca w Topolinach na Ropie (dorzecze Wisły) i wynosił 193 cm.
- Liczba przekroczeń stanów umownych: 🔴 3 stany alarmowe i 🟠 31 stanów ostrzegawczych.
- Najwyższe przekroczenia stanów umownych, powyżej 30 cm, zanotowano w ośmiu profilach hydrologicznych zlokalizowanych na dopływach górnej Wisły, w tym stany ostrzegawcze zostały przekroczone w siedmiu, w jednym stan alarmowy (Gorlice na Sękówce). Większość profili z przekroczeniami wystąpiła na tatrzańskich dopływach Wisy (5 profili). Maksymalne przekroczenie stanu ostrzegawczego wynosiło 80 cm na Dunajcu w Nowym Targu (9 lipca).
- Przez cały okres przeważała strefa stanów niskich: od 74 proc. (7 lipca) do 48 proc. (18 lipca). Udział stacji hydrologicznych rejestrujących stany wody w strefie wysokiej wody w stosunku do wszystkich stacji hydrologicznych IMGW zwiększał się. Na początku okresu wynosił 2 proc. (7 lipca), najwyższy udział 12 proc. zaobserwowano 10 lipca, na koniec okresu wynosił 6 proc.

W okresie między 8 i 14 lipca wyniki numerycznych modeli pogody wskazywały na zróżnicowany przebieg zjawisk atmosferycznych. Ta niepewność przekładała się na trudności w jednoznacznej ocenie zagrożeń meteorologicznych i hydrologicznych. Mimo to, prognozy i ostrzeżenia IMGW-PIB okazały się trafne.
Prognozy hydrologiczne opierały się na profesjonalnych modelach hydrologicznych i hydraulicznych, które umożliwiają precyzyjne modelowanie przepływów i stanu wody. Dzięki temu możliwe było szybkie i adekwatne reagowanie na zmieniające się warunki pogodowe i hydrologiczne.
Od 4 do 18 lipca br. Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju IMGW-PIB (CHOK) wydało łącznie 110 ostrzeżeń hydrologicznych, w tym:
- 69 ostrzeżeń 1. stopnia (gwałtowne wzrosty stanów wody);
- 15 ostrzeżeń 2. stopnia (wezbrania z przekroczeniem stanów ostrzegawczych);
- 6 ostrzeżeń 3. stopnia (wezbrania z przekroczeniem stanów alarmowych);
- 20 ostrzeżeń bez stopnia (susza hydrologiczna).
Ważnym wsparciem dla ekspertów CHOK były również satelitarne produkty ICEYE „Flood Rapid Impact”, które IMGW-PIB otrzymywał od 8 do 11 lipca z Centrum Informacji Kryzysowej Centrum Badań Kosmicznych PAN. Opracowania powstały w ramach projektu Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) „Civil Security Hub in Poland”, a radarowe zobrazowania satelitarne pozwalają na bieżące określenie zasięgu wód.
IMGW podkreśla, że pomimo dynamicznej sytuacji atmosferycznej, jego prognozy oraz ostrzeżenia hydrologiczne umożliwiały szybką reakcję służb kryzysowych i ograniczenie skutków zagrożeń hydrologicznych.
🟦 Sytuacja hydrologiczna w Polsce w okresie 26-31 lipca 2025 r.
W dniach 26-31 lipca sytuacja hydrologiczna w Polsce była dynamiczna i zróżnicowana regionalnie. Okres ten charakteryzował się znacznymi zmianami stanów wód w rzekach, które wynikały głównie z intensywnych opadów atmosferycznych oraz utrzymującej się miejscami suszy hydrologicznej.
W okresie 27-31 lipca br.:
- Najwyższe dobowe wzrosty stanu wody, powyżej 100 cm, zanotowano w 47 profilach, w tym w południowej Polsce na górnej Wiśle i jej dopływach (28 profili hydrologicznych), na Odrze i jej dopływach (16 profili), w zlewni Warty, na rzece Ner (2 profile) i w zlewni Zalewu Wiślanego, na Bałdzie (1 profil). Maksymalny dobowy wzrost zanotowano w dniu 28 lipca w Jawiszowicach na Wiśle i wynosił 363 cm.
- Liczba przekroczeń stanów umownych: 🔴 13 stanów alarmowych (11 w dorzeczu Wisły, 2 w dorzeczu Odry) i 🟠 50 stanów ostrzegawczych
- Najwyższe przekroczenia stanów umownych, powyżej 30 cm, zanotowano w 26 profilach hydrologicznych zlokalizowanych w dorzeczu Wisły i Odry. Przekroczenie stanu ostrzegawczego powyżej 100 cm zaobserwowano w dwóch profilach na Odrze. Maksymalne przekroczenie stanu ostrzegawczego wynosiło 142 cm na Odrze w Raciborzu–Miedonii (28 lipca).
- Przez cały okres przeważała strefa stanów średnich: od 47 proc. (28 lipca) do 51 proc. (31 lipca). Udział stacji hydrologicznych rejestrujących stany wody w strefie wysokiej wody w stosunku do wszystkich stacji hydrologicznych IMGW-PIB zwiększał się. Na początku okresu wynosił 6 proc. (27 lipca), najwyższy udział 21 proc. zaobserwowano 29 lipca, na koniec okresu wynosił 11 proc.

Sprawdzalność synoptycznych prognoz stanu wody i ostrzeżeń hydrologicznych – lipiec 2025 r.
W lipcu Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju IMGW-PIB wydało łącznie 235 ostrzeżeń hydrologicznych, w tym:
- 139 ostrzeżeń 1. stopnia (gwałtowne wzrosty stanów wody);
- 53 ostrzeżeń 2. stopnia (wezbrania z przekroczeniem stanów ostrzegawczych);
- 6 ostrzeżeń 3. stopnia (wezbrania z przekroczeniem stanów alarmowych);
- 37 ostrzeżeń bez stopnia (susza hydrologiczna).
Sprawdzalność ostrzeżeń hydrologicznych w lipcu wynosiła 82,4%.
W lipcu sprawdzalność synoptycznych prognoz hydrologicznych wynosiła:
+24 godz. +48 godz. +72 godz.
99,5% 98,7% 96,7%
W dniach 27-30 lipca pracownicy CHOK mieli również na bieżąco dostęp do satelitarnych produktów ICEYE „Flood Rapid Impact” monitorujących potencjalny zasięg wody powodziowej.
Realizacja zdań Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju IMGW-PIB
Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju (CHOK) skutecznie realizowało zadania z zakresu monitorowania i ostrzegania przed zagrożeniami hydrologicznymi. Przy użyciu profesjonalnych narzędzi, w tym nowoczesnych modeli hydrologicznych i hydraulicznych, możliwe było bieżące przewidywanie zagrożeń i wydawanie trafnych prognoz i ostrzeżeńhydrologicznych.
Pracownicy CHOK realizowali zadania na rzecz bezpieczeństwa społeczeństwa, pracując w trybie ciągłym, również w godzinach nocnych, analizując dane i przygotowując bieżące komunikaty i prognozy. Eksperci CHOK brali czynny udział w posiedzeniach sztabów kryzysowych na szczeblu wojewódzkim i centralnym, wspierając decyzje służb zarządzania kryzysowego oraz władz lokalnych i administracji rządowej.
Dzięki szybkiej reakcji i precyzyjnemu działaniu możliwe było ograniczenieskutków podtopień i wezbrań oraz efektywne zarządzanie ryzykiem hydrologicznym na obszarach szczególnie narażonych. Systematyczne aktualizacje opisów sytuacji hydrologicznej oraz wydawanie ostrzeżeń hydrologicznych, a także bieżąca współpraca z instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo publiczne, potwierdziły znaczenie profesjonalnego podejścia w zarządzaniu zasobami wodnymi i reagowaniu kryzysowym.
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej –Państwowy Instytut Badaczy na bieżąco monitoruje sytuację meteorologiczna i hydrologiczną kraju.
